İş kazaları, sadece çalışanı değil, işvereni de çok yönlü şekilde etkileyen ciddi olaylardır. Bir iş yerinde meydana gelen iş kazası; hukuki, idari, mali ve hatta cezai sonuçlar doğurabilir. Bu yazımızda, iş kazası sonrası işverenin karşılaşabileceği olası sorunları, mevzuat çerçevesinde detaylı bir şekilde ele alacağız.
İşveren, meydana gelen iş kazasını, en geç 3 iş günü içinde SGK’ya bildirmek zorundadır. Bu bildirim yapılmazsa, SGK tarafından idari para cezası uygulanır.
SGK, iş kazası geçiren çalışan için yaptığı tüm sağlık ve geçici iş göremezlik ödemelerini, işverenin kusurlu olması durumunda işverenden rücu yoluyla talep edebilir.
Örneğin;
Çalışana iş güvenliği eğitimi verilmemişse,
Kişisel koruyucu ekipman sağlanmamışsa,
Risk değerlendirmesi yapılmamışsa,
işverenin kusurlu olduğu kabul edilerek yüksek tutarlı SGK rücu davaları ile karşılaşması mümkündür.
İş kazası sonucu işçinin sürekli iş göremez hale gelmesi, çalışma gücünü kaybetmesi veya hayatını kaybetmesi durumunda; işveren, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı gibi yükümlülüklerle karşı karşıya kalabilir.
İş kazası sonrası işverenin yaptığı işten çıkarma işlemi, haksız ve geçersiz bir fesih olarak değerlendirilirse, işçi işe iade davası açabilir. Bu durumda işveren, işe başlatma, boşta geçen süre ücreti ve tazminat ödeme yükümlülüğü ile karşılaşabilir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre işveren;
Risk değerlendirmesi yapmak,
Çalışanları eğitmek,
Kişisel koruyucu donanım sağlamak
zorundadır.
Bu yükümlülüklerin ihlali durumunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan denetimler sonucu idari para cezaları kesilebilir.
Ağır ve hayati risk taşıyan durumlarda, müfettişler iş yerinin faaliyetini durdurabilir. Bu da üretimin veya hizmetin tamamen aksamasına ve ciddi maddi zararlara yol açabilir.
İş kazasına uğrayan çalışan veya vefat halinde yakınları, maddi ve manevi tazminat davaları açabilir. Bu tazminatların tutarı, işverenin kusur oranına göre oldukça yüksek seviyelere ulaşabilir.
İşverenin kusuru sabit görülürse, TCK madde 85 uyarınca
Taksirle yaralama veya
Taksirle ölüme sebebiyet verme
suçlarından hapis cezası ile yargılanması mümkündür.
İş kazası sonucu sadece maddi değil, itibari kayıplar da yaşanabilir.
Medyada çıkan olumsuz haberler,
Çalışanların güven kaybı,
İşveren markasının zedelenmesi
gibi etkiler, özellikle büyük firmalar için ciddi krizlere yol açabilir.
İş kazaları, işverenin sadece bir ceza ya da tazminat ödemesiyle atlatacağı basit olaylar değildir. Bu tür durumların önlenmesi ve olası zararların en aza indirilmesi için;
✅ İş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin eksiksiz alınması,
✅ Mevzuata uygun şekilde dokümantasyon yapılması,
✅ Tüm çalışanların düzenli olarak eğitilmesi
hayati öneme sahiptir.
İşveren olarak, hem çalışanların sağlığını korumak hem de hukuki risklerden korunmak adına proaktif bir yaklaşım benimsemek kaçınılmazdır.